CNC Torna ve İşleme Merkezleri için G05 Rehberi

CNC G05 Komutu: Torna ve İşleme Merkezi İçin Kapsamlı Rehber

Modern imalatın temel taşlarından olan CNC (Bilgisayarlı Sayısal Kontrol) makineleri, hassasiyet ve verimlilikleriyle üretim süreçlerini dönüştürmüştür. Bu makinelerin potansiyelini tam olarak açığa çıkarmak ise G kodları adı verilen programlama dilini etkin bir şekilde kullanmaktan geçer. Bu kodlar arasında, özellikle yüksek hız ve hassasiyet gerektiren uygulamalarda öne çıkan G05 komutu ve benzeri fonksiyonlar kritik bir rol oynar.

Bu makalede, CNC programlamaya yeni başlayanlardan tecrübeli operatörlere kadar herkesin faydalanabileceği şekilde G05 komutunu ve ilişkili yüksek hızlı işleme (High-Speed Machining - HSM) kontrol özelliklerini derinlemesine inceleyeceğiz. CNC torna ve işleme merkezleri arasındaki farkları, popüler kontrol üniteleri (Fanuc, Siemens, Heidenhain, Haas, Mitsubishi, Mazatrol vb.) arasındaki G05 ve benzeri komutların uygulama farklılıklarını detaylı örneklerle ele alacağız.

G05 Komutu Nedir? Temel Kavramlar :thinking:

G05 komutu, G kodları setindeki diğer temel hareket komutları (G00, G01, G02, G03 gibi) kadar standart ve evrensel bir komut değildir. Anlamı ve işlevi, kullanıldığı kontrol ünitesine ve hatta makine üreticisinin konfigürasyonuna göre önemli ölçüde değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak G05 komutu veya onunla ilişkili komutlar (örneğin G05.1, G08, CYCLE832, G187, M128) aşağıdaki amaçlar için kullanılır:

  1. Yüksek Hızlı İşleme (HSM) Modlarını Aktive Etme: Özellikle kompleks 3D yüzeylerin ve konturların işlenmesinde, kesici takımın hızını düşürmeden ve yüzey kalitesini bozmadan yumuşak geçişler yapmasını sağlar.
  2. İleri Bakış (Look-Ahead) Kontrolü: Kontrol ünitesinin programdaki ilerleyen blokları okuyarak yaklaşan yön değişikliklerine veya hızlanma/yavaşlama gereksinimlerine önceden hazırlanmasını sağlar. Bu, ani duruşları ve titreşimleri azaltır.
  3. Hassas Kontur Kontrolü (HPCC - High Precision Contour Control): Köşe geçişlerinde ve kavisli yollarda programlanan yoldan sapmayı en aza indirerek yüksek hassasiyet sağlar.
  4. Nano İnterpolasyon ve Yumuşatma (Smoothing): Özellikle ardışık kısa lineer hareketlerden (G01) oluşan programlarda (örneğin CAM yazılımlarının ürettiği 3D yüzey işleme programları) daha pürüzsüz bir takım yolu ve yüzey kalitesi elde etmek için kullanılır.
  5. Özel Fonksiyonlar (Nadir Durumlar): Bazı torna tezgahlarında G05, poligon tornalama gibi özel fonksiyonları aktive etmek için kullanılabilir, ancak bu HSM ile ilgili ana kullanımdan farklıdır.

Bu nedenle, G05 veya benzer bir komutla karşılaştığınızda, ilk yapmanız gereken şey makinenizin ve kontrol ünitenizin kullanım kılavuzunu detaylıca incelemektir.

CNC Torna ve İşleme Merkezlerinde G05 Kullanımı Farklılıkları :gear:

G05 ve ilişkili HSM fonksiyonlarının kullanımı, makine tipine göre farklılıklar gösterebilir:

  • CNC Torna Merkezleri:

    • Tornalama işlemleri genellikle 2 eksen (X ve Z) üzerinde yoğunlaşır. Kompleks profiller veya yüksek hızda finiş pasosu gerektiren durumlar dışında, G05.1 gibi AICC (AI Contour Control) fonksiyonlarına işleme merkezleri kadar sık ihtiyaç duyulmayabilir.
    • Ancak, C ve Y eksenli tornalarda frezeleme işlemleri yapılıyorsa veya özel konturlar (kam profilleri vb.) işleniyorsa, HSM kontrolü önem kazanır.
    • Bazı özel durumlarda, Fanuc kontrol ünitelerinde G05 komutu, ana iş mili ve canlı takımın senkronize hareket ettiği poligon tornalama gibi özel işlemleri aktive etmek için kullanılabilir. Bu, G05.1 AICC’den tamamen farklı bir işlevdir.
  • CNC İşleme Merkezleri (Dik ve Yatay):

    • G05 ve benzeri HSM komutlarının en yaygın ve kritik kullanım alanı burasıdır. Özellikle 3, 4 ve 5 eksenli işlemlerde, kalıpçılık, havacılık ve otomotiv gibi sektörlerde kompleks yüzeylerin işlenmesi esastır.
    • Binlerce hatta milyonlarca kısa G01 bloğundan oluşan programlarda, G05.1 AICC, G187 (Haas), CYCLE832 (Siemens), M128 (Heidenhain) gibi komutlar:
      • Takım yolunu yumuşatarak titreşimi azaltır.
      • Kesme hızının (ilerleme - Feed rate) köşelerde ve kavislerde aşırı düşmesini engelleyerek çevrim süresini kısaltır.
      • Daha pürüzsüz ve kaliteli bir yüzey elde edilmesini sağlar.
      • Takım ömrünü uzatır.

Farklı Kontrol Ünitelerinde G05 ve Yüksek Hızlı İşleme Komutları :laptop:

G05 komutunun ve HSM fonksiyonlarının nasıl çalıştığı, kontrol ünitesinden kontrol ünitesine büyük farklılıklar gösterir. En yaygın kontrol ünitelerini inceleyelim:

1. Fanuc Kontrol Üniteleri

Fanuc, G05 kodunu farklı amaçlarla kullanan en belirgin örnektir.

  • G05 P10000 (HPCC - High Precision Contour Control):

    • Bu, daha eski bir Fanuc fonksiyonudur ve genellikle Servo HRV (High Response Vector) kontrolü ile birlikte yüksek hassasiyetli kontur takibi için kullanılır.
    • Amacı, programlanan yörüngeye mümkün olan en yakın şekilde uymaktır. Genellikle hızdan çok hassasiyete odaklanır.
    • P10000 parametresi HPCC modunu aktive eder. İptali genellikle G05 P0 veya sadece HPCC gerektirmeyen başka bir G kodu (G01, G00 vb.) ile yapılır.
    • Basit Örnek:
      N10 G90 G54 G00 X0 Y0 Z100 S2000 M03
      N20 G05 P10000 ; HPCC Modunu Aktive Et
      N30 G01 Z-5 F1000
      N40 G01 X50 Y25 F2000
      N50 G02 X60 Y35 R10
      N60 G01 X70
      N70 G05 P0 ; HPCC Modunu İptal Et (veya bir sonraki G00/G01 otomatik iptal edebilir)
      N80 G00 Z100
      N90 M30
      
    • Kompleks Örnek (Kavramsal - Kısa bloklarla kontur):
      ...
      N100 G05 P10000 ; HPCC Aktif
      N110 G01 X10.123 Y5.456 F3000 ; Hassas Kontur Başlangıcı
      N120 X10.234 Y5.678
      N130 X10.345 Y5.890
      ... (Yüzlerce veya binlerce kısa G01 bloğu) ...
      N5000 X40.987 Y22.112
      N5010 G05 P0 ; HPCC İptal
      ...
      
  • G05.1 Q1 (AICC - AI Contour Control / Nano Smoothing):

    • Bu, modern Fanuc ünitelerindeki en yaygın HSM komutudur. Amacı, yüksek hızlarda pürüzsüz ve hassas işlemeyi sağlamaktır.
    • Q1 parametresi AICC modunu aktive eder. Q0 ise iptal eder.
    • Etkin çalışması için genellikle kontrol ünitesinde yeterli ileri bakış (look-ahead) bloğunun (örneğin 200-1000 blok) aktif olması gerekir. Bu bazen G08 P1 gibi bir komutla veya parametre ayarlarıyla yapılır.
    • Özellikle CAM ile oluşturulan çok sayıda kısa lineer segmentten oluşan takım yollarında etkilidir.
    • Basit Örnek:
      N10 G90 G54 G00 X0 Y0 Z100 S5000 M03
      N20 G05.1 Q1 ; AICC Modunu Aktive Et (Look-ahead'in aktif olduğu varsayılır)
      N30 G01 Z-1 F3000
      N40 G01 X100 F5000 ; Yüksek hızda hareket
      N50 Y50
      N60 G02 X120 Y70 R20 ; Yumuşak kavis geçişi
      N70 G01 X150
      N80 G05.1 Q0 ; AICC Modunu İptal Et
      N90 G00 Z100
      N100 M30
      
    • Kompleks Örnek (3D Yüzey İşleme Parçası):
      O1234 (3D FINISH PROGRAM)
      N10 G90 G17 G40 G80 G49
      N20 G54
      N30 T1 M06 (6MM KURESEL FREZE)
      N40 S12000 M03
      N50 G00 X-20 Y-20 Z50
      N60 G43 H1 Z10 M08
      N70 G08 P1 ; İleri Bakış Aktif (Gerekliyse ve destekleniyorsa)
      N80 G05.1 Q1 ; AICC Aktif
      N90 G01 Z0 F1000 ; Yüzeye yaklaşma
      N100 G01 X0.123 Y0.456 Z-0.01 F8000 ; Yüzey işleme başlangıcı (yüksek ilerleme)
      N110 X0.234 Y0.567 Z-0.02
      N120 X0.345 Y0.678 Z-0.03
      N130 X0.456 Y0.789 Z-0.04
      N140 X0.567 Y0.890 Z-0.05
      ...
      ... (Binlerce G01 X.. Y.. Z.. bloğu)
      ...
      N99990 X49.876 Y39.543 Z-5.123
      N99991 G05.1 Q0 ; AICC İptal
      N99992 G08 P0 ; İleri Bakış İptal (Gerekliyse)
      N99993 G00 Z50 M09
      N99994 G91 G28 Z0
      N99995 G28 X0 Y0
      N99996 M30
      %
      
  • G05 (Poligon Tornalama):

    • Bazı Fanuc kontrollü torna tezgahlarında (özellikle canlı takımlı), G05 kodu poligon (çokgen) profiller oluşturmak için kullanılır. Ana iş mili ve canlı takım belirli bir hız oranında senkronize döner. Bu kullanım, yukarıdaki HSM/HPCC/AICC modlarından tamamen farklıdır ve özel bir opsiyon gerektirir. Kullanımı ve parametreleri makine kılavuzunda belirtilir.

2. Siemens (Sinumerik) Kontrol Üniteleri

Siemens kontrol üniteleri genellikle HSM ve kontur kontrolü için standart G05 kodunu kullanmazlar. Bunun yerine Çevrimler (Cycles) ve özel fonksiyon kodları kullanılır.

  • CYCLE832 (High Speed Settings - HSS):
    • Bu çevrim, yüksek hızlı işleme için gerekli ayarları (tolerans, yumuşatma, ileri bakış vb.) kontrol etmek için kullanılır.
    • Parametreler aracılığıyla işleme stratejisine (kaba, yarı ince, ince finiş vb.) uygun ayarlar seçilebilir.
    • Parametreler (Örnek): TOL= (Tolerans Değeri), PO= (Yumuşatma Tipi/Seviyesi), ORI= (Oryantasyon Toleransı) gibi.
    • Basit Örnek:
      N10 G90 G54 G17 G00 X0 Y0 Z100 S8000 M03
      N20 CYCLE832(0.01, 1) ; Tolerans 0.01mm, Yumuşatma Modu 1 (Örnek)
      N30 G01 Z-2 F4000
      N40 G01 X50 Y50 F6000
      N50 G02 X70 Y50 R10
      N60 G01 X100
      N70 CYCLE832( , 0) ; HSS Ayarlarını İptal Et (veya varsayılana dön)
      N80 G00 Z100
      N90 M30
      
    • Kompleks Örnek (3D İşleme Öncesi):
      ...
      N50 G43 H1 Z10 M08
      N60 CYCLE832(0.005, 2, "FNORM") ; Finiş için düşük tolerans (0.005mm), güçlü yumuşatma (Mod 2), yüzey normaline göre oryantasyon
      N70 G01 Z0 F1500
      N80 G01 X1.234 Y2.567 Z-0.1 F10000 ; Yüksek hızlı 3D işleme başlangıcı
      N90 X1.345 Y2.678 Z-0.15
      N100 X1.456 Y2.789 Z-0.2
      ... (Binlerce G01 bloğu) ...
      N85000 X60.111 Y45.222 Z-8.500
      N85010 CYCLE832( , 0) ; HSS Ayarlarını İptal Et
      N85020 G00 Z50 M09
      ...
      N90000 M30
      %
      
  • Diğer Komutlar: SOFT, BRISK, DRIVE gibi komutlar da hareket davranışını (yumuşak kalkış/duruş, dinamik tepki) etkileyebilir ve HSM ayarlarıyla birlikte kullanılır. LOOKAHEAD komutu ile ileri bakış blok sayısı ayarlanabilir (LOOKAHEAD ON, LOOKAHEAD OFF, LOOKAHEAD BLOCKS=500).

3. Heidenhain Kontrol Üniteleri

Heidenhain, G kodu yerine kendi “Klartext” (açık metin) formatını veya ISO (G kodu) formatını kullanabilir. HSM ve hassas kontur kontrolü için genellikle G05 kullanılmaz, bunun yerine M Kodları ve Makine Parametreleri kullanılır.

  • M128 (TCPM - Tool Center Point Management & Look-Ahead):
    • Bu M kodu, 5 eksen işlemede takım ucu merkez noktasını korumanın yanı sıra, gelişmiş kontur kontrolü ve ileri bakış (look-ahead) fonksiyonlarını aktive eder. HSM için kritik bir koddur.
    • Genellikle 3 eksen işlemede de takım yolu yumuşatma ve hız optimizasyonu için kullanılır.
    • İptali M129 ile yapılır.
  • M120 / M121 / M122 (Tolerans Kontrolü):
    • Bu M kodları, işleme toleransını kontrol ederek hız ve hassasiyet arasındaki dengeyi ayarlamaya yardımcı olabilir. M120 genellikle daha kaba, M122 daha hassas işleme içindir.
  • Basit Örnek (ISO Modu):
    N10 G90 G54 G00 X0 Y0 Z100 S7000 M03
    N20 M128 ; TCPM ve İleri Bakış Aktif
    N30 G01 Z-3 F3500
    N40 G01 X60 Y40 F5500
    N50 G03 X40 Y60 R20
    N60 G01 Y80
    N70 M129 ; TCPM ve İleri Bakış İptal
    N80 G00 Z100
    N90 M30
    
  • Kompleks Örnek (Klartext ve ISO karışık - Kavramsal):
    BEGIN PGM HIZLI_ISLEME MM
    TOOL CALL 1 Z S9000 F7000 ; Takım çağır, devir ve ilerleme ata
    L X0 Y0 Z100 R0 FMAX M3 ; Hızlı pozisyonlama
    CYCL DEF 247 AYARLA ~ Q339=1 ; Çalışma alanı tanımlama (varsa)
    L Z10 R0 FMAX M128 ; TCPM/Lookahead aktif, Z'de yaklaş
    L Z-1 F1000 ; İş parçasına giriş
    ; --- Yüksek hızlı kontur başlar ---
    L X10.1 Y5.2 Z-1.1 F7000
    L X10.3 Y5.4 Z-1.2
    CC X15 Y10 ; Merkez Noktası (Kavis için)
    C X20 Y15 DR+ ; Saat yönünde kavis
    L X25 Y18 Z-1.5
    ... (Binlerce L veya C bloğu) ...
    L X80 Y60 Z-6.0
    ; --- Kontur biter ---
    L Z10 FMAX M129 ; TCPM/Lookahead iptal, Z'de kalk
    L Z100 R0 FMAX M5 M9
    L X0 Y0 R0 FMAX
    END PGM HIZLI_ISLEME MM
    
    (Not: Heidenhain Klartext syntax’ı farklılık gösterebilir. Bu örnek kavramsal amaçlıdır.)

4. Haas Kontrol Üniteleri

Haas, HSM ve yüzey kalitesi optimizasyonu için kendine özgü bir G kodu kullanır:

  • G187 (Setting Smoothness Level - Yumuşaklık Seviyesi Ayarlama):
    • Bu komut, kontrol ünitesinin takım yolunu ne kadar “yumuşatacağını” ve toleransı ayarlar. G05.1 veya CYCLE832’nin Haas karşılığıdır.
    • Parametreler:
      • P: Yumuşaklık seviyesi (P1: Kaba, P2: Orta, P3: Finiş - Daha fazla yumuşatma, daha pürüzsüz ama potansiyel olarak daha fazla köşe yuvarlatma).
      • E: Tolerans değeri (mm cinsinden). Kontrolün orijinal yoldan ne kadar sapmasına izin verildiğini belirtir. Daha düşük E değeri daha yüksek hassasiyet demektir.
    • G187, modal bir komuttur, yani ayarlandığı değer başka bir G187 komutuyla değiştirilene veya program sonuna kadar geçerlidir. Varsayılan ayarlar genellikle Setting 36 ve Setting 191 ile kontrol edilir.
    • Basit Örnek:
      N10 G90 G54 G17 G00 X0 Y0 Z100 S6000 M03
      N20 G187 P3 E0.005 ; Finiş için yüksek yumuşaklık, 0.005mm tolerans
      N30 G01 Z-1 F2500
      N40 G01 X100 Y50 F7000 ; Hızlı ve yumuşak hareket
      N50 G02 X120 Y70 R20
      N60 G01 X150
      N70 G187 P1 E0.05 ; Kaba işleme ayarına dön (daha az yumuşak, daha yüksek tolerans)
      N80 G00 Z100
      N90 M30
      
    • Kompleks Örnek (Farklı Stratejiler):
      ...
      N50 G43 H1 Z10 M08
      N60 G187 P1 E0.025 ; Kaba paso için ayar (hız odaklı)
      N70 G01 Z0 F1000
      N80 G01 X5.1 Y5.2 Z-0.5 F9000 ; Hızlı kaba işleme
      ... (Kaba paso blokları) ...
      N1000 G00 Z5
      N1010 X1.0 Y1.0 ; Finiş başlangıç noktası
      N1020 G187 P3 E0.003 ; Finiş paso için ayar (hassasiyet ve yüzey kalitesi odaklı)
      N1030 G01 Z0.1 F1000
      N1040 G01 X1.123 Y1.456 Z-0.01 F6000 ; Yavaş ama çok hassas finiş işleme
      N1050 X1.234 Y1.567 Z-0.02
      N1060 X1.345 Y1.678 Z-0.03
      ... (Binlerce hassas finiş bloğu) ...
      N50000 X70.987 Y55.654 Z-7.123
      N50010 G187 ; Varsayılan ayarlara dön (veya P1 E0.025 gibi)
      N50020 G00 Z50 M09
      ...
      N55000 M30
      %
      

5. Mitsubishi Kontrol Üniteleri

Mitsubishi kontrol üniteleri, HSM konusunda genellikle Fanuc ile benzer bir yaklaşım benimser.

  • G05.1 Q1 (SSS - Super Smooth Surface Control):
    • Fanuc’taki G05.1 Q1 (AICC) ile çok benzer bir işlevi vardır. Yüksek hızlı ve yüksek hassasiyetli işleme modunu aktive eder.
    • Q1 modu aktive eder, Q0 iptal eder.
    • Etkin çalışması için yeterli ileri bakış (look-ahead) kapasitesine ve aktif olmasına ihtiyaç duyar.
    • Basit Örnek: (Fanuc G05.1 Q1 basit örneği ile aynıdır)
    • Kompleks Örnek: (Fanuc G05.1 Q1 kompleks örneği ile benzerdir, SSS modunun aktif olduğunu belirtir)
      ...
      N70 G05.1 Q1 ; SSS Kontrol Aktif
      N80 G01 Z0 F1200
      N90 G01 X0.5 Y0.8 Z-0.05 F10000 ; Yüksek hızlı yüzey işleme
      N100 X0.6 Y0.9 Z-0.06
      N110 X0.7 Y1.0 Z-0.07
      ... (Binlerce G01 bloğu) ...
      N60000 X55.5 Y44.4 Z-9.9
      N60010 G05.1 Q0 ; SSS Kontrol İptal
      ...
      M30
      %
      

6. Mazak (Mazatrol) Kontrol Üniteleri

Mazak tezgahları, özellikle Mazatrol adı verilen kendi diyalog bazlı (conversational) programlama sistemi ile bilinir.

  • Mazatrol Modu: Bu modda, operatör genellikle G kodları yerine işleme adımlarını (tornalama, delik delme, frezeleme, yüzey frezeleme vb.) ve geometrik bilgileri diyalog ekranları aracılığıyla girer. Kontrol ünitesi, bu bilgilere dayanarak optimum takım yolunu, hızları ve HSM stratejilerini (örneğin köşe yavaşlatma, yumuşatma) otomatik olarak uygular. Operatörün doğrudan G05 veya benzeri bir kod girmesi gerekmez. Yumuşatma ve hassasiyet ayarları genellikle Mazatrol işlem birimlerinin (unit) parametreleri içinde bulunur.
  • EIA/ISO Modu (G Kodu Modu): Mazak tezgahları aynı zamanda standart G kodu programlarını da çalıştırabilir. Bu modda, genellikle Fanuc uyumlu bir G kodu seti kullanılır. Dolayısıyla, eğer makinede ilgili opsiyonlar aktifse, G05.1 Q1 gibi Fanuc tarzı HSM komutları EIA/ISO programlarında çalışabilir. Ancak, en doğru bilgi için mutlaka ilgili Mazak modelinin EIA/ISO programlama kılavuzuna başvurulmalıdır.

Anahtar Farklılıkların Özeti :bar_chart:

Kontrol Ünitesi Ana HSM/Kontur Kontrol Komutu/Yöntemi Yaklaşım Türü Notlar
Fanuc G05.1 Q1 (AICC), G05 P10000 (HPCC) Standart G Kodu G05’in poligon tornalama gibi başka anlamları da olabilir.
Siemens CYCLE832, SOFT, BRISK, LOOKAHEAD Çevrimler & Fonksiyonlar Standart G05 kullanılmaz.
Heidenhain M128 (TCPM/Look-ahead), M120/M121/M122 M Kodları Klartext veya ISO modunda kullanılır. G05 genellikle kullanılmaz.
Haas G187 P... E... Özel G Kodu Yumuşatma seviyesi (P) ve tolerans (E) ile ayarlanır.
Mitsubishi G05.1 Q1 (SSS Control) Standart G Kodu Fanuc G05.1 Q1’e çok benzer.
Mazak Mazatrol Parametreleri (Diyalog) / G05.1 Q1 (EIA) Diyalog / G Kodu Mazatrol modunda otomatik, EIA modunda Fanuc uyumlu olabilir.

Pratik Uygulama İpuçları ve En İyi Uygulamalar :sparkles:

  1. Kılavuzları Okuyun: Her zaman, her zaman makinenizin ve kontrol ünitenizin üretici kılavuzlarına başvurun. G05 veya benzeri kodların tam işlevi, parametreleri ve gereksinimleri orada belirtilir.
  2. Makine Opsiyonları: HSM fonksiyonları (AICC, SSS, CYCLE832, G187, M128 vb.) genellikle standart donanım değildir ve opsiyonel olarak satın alınmış olabilir. Makinenizin bu özelliğe sahip olduğundan emin olun.
  3. CAM Yazılımı Entegrasyonu: Modern CAM yazılımları (Mastercam, Siemens NX, Powermill, Fusion 360 vb.), doğru post-prosesör seçildiğinde, hedef kontrol ünitesi için uygun HSM kodlarını (G05.1, CYCLE832, G187 vb.) otomatik olarak programa ekleyebilir. CAM ayarlarındaki tolerans ve yumuşatma seçenekleri bu kodların üretilmesini tetikler.
  4. Parametre Ayarı: HSM komutlarının etkinliği, kontrol ünitesindeki ilgili parametre ayarlarına (ileri bakış blok sayısı, hızlanma/yavaşlama profilleri, servo kazançları vb.) bağlıdır. Bu ayarlar genellikle tecrübeli teknisyenler tarafından yapılır.
  5. Test ve Optimizasyon: Yeni bir HSM programını ilk kez çalıştırırken dikkatli olun. İlerlemeyi düşük başlatın (Optional Stop M01 kullanarak adımları kontrol edin) ve makinenin hareketlerini gözlemleyin. İstenen yüzey kalitesi ve çevrim süresi dengesini bulmak için tolerans ve yumuşatma ayarlarıyla (örneğin G187 E/P değerleri, CYCLE832 parametreleri) denemeler yapmanız gerekebilir.
  6. Ne Zaman Kullanmalı? Bu komutları her zaman aktif tutmak gerekli veya verimli olmayabilir. Genellikle şu durumlarda kullanılırlar:
    • Kompleks 3D yüzeylerin finiş işlemleri.
    • Çok sayıda kısa G01 bloğundan oluşan takım yolları.
    • Yüksek hızlarda keskin köşe veya yön değişiklikleri içeren konturlar.
    • Mümkün olan en iyi yüzey kalitesinin hedeflendiği durumlar.

Sonuç

G05 komutu ve onun farklı kontrol ünitelerindeki eşdeğerleri (G05.1, CYCLE832, G187, M128 vb.), CNC torna ve işleme merkezlerinde yüksek hız, hassasiyet ve yüzey kalitesi elde etmenin anahtarlarından biridir. Ancak, “G05” teriminin evrensel bir tanımı olmadığını ve her kontrol sisteminin bu tür gelişmiş kontrol özelliklerini kendi yöntemleriyle uyguladığını anlamak kritik öneme sahiptir.

Fanuc’un G05.1 AICC’sinden Siemens’in CYCLE832’sine, Haas’ın G187’sinden Heidenhain’in M128’ine kadar her sistemin kendine özgü komutları ve parametreleri bulunur. Başarılı bir uygulama için makine ve kontrol ünitesi kılavuzlarını dikkatlice incelemek, CAM yazılımı ayarlarını doğru yapmak ve pratik testlerle optimizasyon sağlamak esastır. Bu komutları ve arkasındaki teknolojiyi anlamak, CNC programcıları ve operatörlerinin makinelerinin tam potansiyelini ortaya çıkarmalarına ve daha verimli, daha hassas ve daha kaliteli üretim yapmalarına olanak tanır.

CNC Torna ve İşleme Merkezleri için G05 kullanımı hakkında detaylı ve kapsamlı bir rehber paylaştığınız için teşekkür ederiz. G05 ve benzeri yüksek hızlı işleme (HSM) komutları, CNC programlamada kritik bir rol oynamaktadır. Özellikle karmaşık konturlar ve yüksek hassasiyet gerektiren işlemlerde bu komutların doğru kullanımı büyük önem taşır.

Önemli Notlar ve Uyarılar:

  1. Güvenlik Her Zaman Önceliklidir:

    • Yeni bir programı çalıştırmadan önce mutlaka “Dry Run” (kuru çalıştırma) yaparak takım yollarını kontrol edin.
    • İlk çalıştırmada düşük ilerleme hızları kullanın ve makine hareketlerini yakından gözlemleyin.
    • Acil durdurma butonunun (E-Stop) erişilebilir olduğundan emin olun.
  2. Makine Spesifikasyonlarını Kontrol Edin:

    • G05, G05.1, G187 gibi komutların kullanımı makine modeline ve kontrol ünitesine göre değişiklik gösterebilir.
    • Makinenizin bu özellikleri desteklediğinden emin olun (bazı opsiyonlar ek lisans gerektirebilir).
  3. CAM Yazılım Entegrasyonu:

    • CAM yazılımlarında HSM stratejilerini kullanıyorsanız, post-processor’ınızın doğru G kodlarını ürettiğinden emin olun.
    • Tolerans ve yüzey kalitesi ayarlarını işleme stratejinize göre optimize edin.
  4. Fanuc Özel Notu:

    • Fanuc kontrollerde G05 komutunun farklı varyasyonları (G05 P10000, G05.1 Q1) birbirinden tamamen farklı işlevlere sahip olabilir.
    • Poligon tornalama gibi özel uygulamalar için makine kılavuzunu mutlaka inceleyin.
  5. Siemens Kullanıcıları İçin:

    • CYCLE832 parametrelerini iş parçası malzemesine ve takım özelliklerine göre ayarlayın.
    • SOFT, BRISK gibi komutlarla dinamik davranışı optimize edebilirsiniz.
  6. Heidenhain için Öneri:

    • M128 (TCPM) aktifken 5 eksen senkronizasyonunu ve takım merkez nokta yönetimini dikkatle izleyin.
  7. Test ve Optimizasyon:

    • Yeni bir programı üretime almadan önce küçük çaplı test kesimleri yapın.
    • Kesici takım ömrü, yüzey kalitesi ve çevrim süresi arasında denge kurmak için parametreleri kademeli olarak optimize edin.

Son Söz:

G05 ve benzeri HSM komutlarını ustalıkla kullanmak, CNC operatörleri ve programcıları için önemli bir yetkinliktir. Ancak unutmayın ki her makinenin karakteristik özellikleri farklıdır. Tecrübe ve dikkatli gözlem, bu komutların başarılı bir şekilde uygulanmasında en büyük yardımcınız olacaktır.

Saygılarımızla,
tr.cncforum.net Ekibi