CNC’de G14 Komutu: Kapsamlı Rehber ve Kontrol Ünitesi Farkları
CNC (Computer Numerical Control) teknolojisi, modern imalatın temel taşlarından biridir. Talaşlı imalat süreçlerinde yüksek hassasiyet, tekrarlanabilirlik ve verimlilik sağlayan CNC tezgahları, karmaşık parçaların üretimini mümkün kılar. Bu tezgahların programlanmasında kullanılan G kodları ise makinenin hareketlerini, hızını ve diğer fonksiyonlarını kontrol eden standartlaşmış komutlardır. Bu kodlardan biri olan G14, zaman zaman kafa karışıklığına yol açabilen ve farklı kontrol ünitelerinde değişkenlik gösterebilen özel bir komuttur.
Bu makalede, CNC torna ve işleme merkezi makinelerinde kullanılan G14 komutunu derinlemesine inceleyeceğiz. Yeni başlayanlardan deneyimli CNC operatörlerine ve programcılarına kadar herkesin faydalanabileceği bu kapsamlı rehberde, G14’ün potansiyel işlevlerini, farklı makine tiplerindeki kullanımını ve başta Fanuc, Siemens, Haas, Heidenhain, Mitsubishi ve Mazak olmak üzere popüler kontrol ünitelerindeki farklılıklarını detaylı örneklerle açıklayacağız. Amacımız, G14 komutu ve ilişkili kavramlar hakkında net, anlaşılır ve pratik bilgiler sunarak CNC programlama becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olmaktır.
G14 Komutu Nedir? Temel İşlevleri ve Belirsizlikler
CNC programlamada G kodları, hazırlık fonksiyonları olarak bilinir ve makinenin belirli bir moda girmesini veya belirli bir işlemi gerçekleştirmesini sağlar. G14 komutu ise standart ISO G kodu listelerinde genellikle net bir şekilde tanımlanmamış veya farklı yorumlara açık bir koddur. Bu durum, G14’ün işlevi konusunda bazı belirsizliklere yol açmaktadır.
İşte G14 komutunun olası anlamları ve kullanım senaryoları:
-
Yaygın Yanlış Anlama: Polar Koordinat İptali (G15 Yerine?)
- CNC programlamada, G16 komutu genellikle Polar Koordinat Komut Modu’nu aktif hale getirmek için kullanılır. Bu modda, X ve Y eksen değerleri yerine bir açı ve bir yarıçap değeri ile konum tanımlaması yapılır.
- Bu modun iptali için standartlaşmış komut ise G15’tir (Polar Koordinat Komut Modu İptali).
- Bazı kaynaklarda veya eski sistemlerde G14’ün, G15 gibi polar koordinat modunu iptal etmek için kullanıldığı belirtilse de, bu yaygın bir kullanım değildir. Çoğu modern kontrol ünitesinde G15 bu işlevi yerine getirir.
-
Olası İşlevler: Polar Koordinat İnterpolasyonu (Tek Blok)
- G13 komutu, bazı Fanuc ve uyumlu kontrollerde Dairesel Delik Delme Döngüsü veya Polar Koordinat İnterpolasyon Modu (Tek Blok) anlamlarına gelebilir. G13 kullanıldığında, tanımlanan merkez etrafında, belirtilen açılarda ve yarıçaplarda işlemler (genellikle delik delme) yapılabilir.
- G14’ün, bu bağlamda G13 ile ilişkili olarak, G13’ün tek blokluk bir versiyonu veya G13 modunu belirli bir şekilde etkileyen bir komut olabileceği düşünülebilir. Ancak bu da standart ve yaygın bir kullanım değildir.
-
Özel Makine Fonksiyonları (Ayna Seçimi, Senkronizasyon vb.)
- En olası ve sık karşılaşılan durumlardan biri, G14’ün makine üreticisi tarafından belirli bir opsiyonel veya standart özel fonksiyona atanmış olmasıdır. Örneğin:
- Çift iş miline sahip torna tezgahlarında ikinci aynayı (Ayna 2) seçmek için kullanılabilir (G14: Ayna 2 Seç, G15: Ayna 1 Seç gibi).
- Bazı özel senkronizasyon işlemlerini başlatmak veya kontrol etmek için atanmış olabilir.
- Otomasyon sistemleriyle ilgili özel bir işlevi tetikleyebilir.
- En olası ve sık karşılaşılan durumlardan biri, G14’ün makine üreticisi tarafından belirli bir opsiyonel veya standart özel fonksiyona atanmış olmasıdır. Örneğin:
-
Kontrol Ünitesi ve Makineye Bağlılık
- Sonuç olarak, G14 komutunun kesin işlevi, kullanılan CNC kontrol ünitesinin markasına, modeline, versiyonuna ve makine üreticisinin yaptığı özel yapılandırmalara bağlıdır. Bir kontrol ünitesinde belirli bir anlama gelen G14, başka bir ünitede tanımsız olabilir veya tamamen farklı bir işlevi yerine getirebilir. Bu nedenle, G14 kullanmadan önce mutlaka ilgili makinenin ve kontrol ünitesinin programlama kılavuzuna başvurmak esastır.
Bu belirsizlikler nedeniyle, bu makalede G14’ü ele alırken, onunla sıklıkla karıştırılan veya ilişkili olan polar koordinat komutları (G13, G15, G16) ve özel makine fonksiyonları bağlamında inceleyeceğiz.
CNC Torna ve İşleme Merkezlerinde G14 Kullanımı 
G14 komutunun anlamı ve kullanımı, makine tipine göre de farklılık gösterebilir.
İşleme Merkezlerinde Potansiyel Kullanım Alanları
CNC işleme merkezlerinde (dikey veya yatay), eksen hareketleri genellikle Kartezyen koordinat sistemi (X, Y, Z) üzerinden kontrol edilir. Polar koordinat sistemi (G16), özellikle dairesel olarak sıralanmış deliklerin (cıvata deliği dairesi gibi) veya belirli bir merkez etrafındaki konturların programlanmasını kolaylaştırmak için kullanılır.
- G16 Aktif İken: Programlanan X değeri yarıçapı (radius), Y değeri ise açıyı temsil eder (veya tam tersi, parametre ayarlarına bağlıdır).
- G15 (Polar Koordinat İptali): G16 modunu iptal ederek tekrar standart Kartezyen (X, Y) koordinat sistemine dönülmesini sağlar.
- G14’ün Rolü: Eğer G14, bu bağlamda bir işleve sahipse, genellikle G15 ile aynı işlevi (iptal) görür veya G13 (Polar İnterpolasyon Tek Blok) ile ilişkili özel bir durumu yönetir. Ancak çoğu modern işleme merkezinde G14’ün polar koordinatlarla doğrudan bir ilişkisi bulunmaz ve G15 standart iptal komutudur. Özel makine fonksiyonlarına atanmış olması daha muhtemeldir.
Torna Tezgahlarında Potansiyel Kullanım Alanları
CNC torna tezgahlarında temel eksenler genellikle X (çap) ve Z (boy) eksenleridir. C ekseni ve canlı takım özelliklerine sahip tornalarda polar koordinat programlama (G16/G15 veya eşdeğer komutlar) alın veya çap üzerinde delik delme, frezeleme gibi işlemler için kullanılabilir.
- G16 Aktif İken (C Eksenli Torna): X (veya Z) ekseni yarıçapı, C ekseni ise açıyı temsil edebilir.
- G15 (Polar Koordinat İptali): Polar koordinat modunu iptal eder.
- G14’ün Rolü: Torna tezgahlarında G14’ün en sık rastlanan özel kullanımı, Ayna Seçimi’dir. Özellikle çift aynalı (main spindle ve sub-spindle) tezgahlarda, hangi ayna üzerinde işlem yapılacağını veya hangi aynanın program komutlarından etkileneceğini belirlemek için G14 (örneğin, Ayna 2) ve G15 (örneğin, Ayna 1) kullanılabilir. Bu kullanım tamamen makine üreticisinin tanımlamasına bağlıdır.
Özetle: G14’ün işlevi hem kontrol ünitesine hem de makine tipine (işleme merkezi veya torna) ve konfigürasyonuna göre değişir. En doğru bilgi için her zaman makine dokümantasyonuna başvurulmalıdır.
Kontrol Ünitesi Bazında G14 ve İlişkili Komutlar 
Farklı kontrol üniteleri, G kodlarını yorumlama ve uygulama biçimleri açısından farklılıklar gösterebilir. G14 ve ilişkili polar koordinat komutlarının popüler kontrol ünitelerindeki durumunu inceleyelim:
Fanuc ve Haas: G14’ün Durumu ve G15/G16 ile İlişkisi
- Fanuc: CNC dünyasında en yaygın kontrol ünitelerinden biridir. Standart Fanuc G kodu setinde G14 genellikle tanımsızdır veya özel makine fonksiyonlarına ayrılmıştır.
- G16: Polar Koordinat Komut Modu AÇIK. X koordinatı yarıçap, Y koordinatı açı olarak yorumlanır (parametre ile değiştirilebilir).
- G15: Polar Koordinat Komut Modu KAPALI (İptal). Standart Kartezyen koordinat moduna dönülür.
- G13: Bazı Fanuc kontrollerinde Dairesel Delik Delme Döngüsü veya Polar Koordinat İnterpolasyon Modu (Tek Blok) olarak kullanılabilir.
- G14: Genellikle kullanılmaz. Eğer kullanılıyorsa, makine üreticisinin özel bir fonksiyonu (örneğin, torna için Ayna 2 seçimi) veya çok eski sistemlerde farklı bir anlamı olabilir. Dokümantasyon kontrolü şarttır.
- Haas: Haas kontrol üniteleri büyük ölçüde Fanuc ile uyumludur. Dolayısıyla, G14 genellikle Haas’ta da tanımsızdır veya özel bir işleve sahiptir. Polar koordinat kontrolü için G16 (Açık) ve G15 (Kapalı) komutları standart olarak kullanılır.
Siemens (SINUMERIK): G14 Yokluğu ve Polar Koordinat Yönetimi (POLARON/POLAROF)
- Siemens: Siemens SINUMERIK kontrol üniteleri, G kodlarının yanı sıra kendine özgü programlama dilini ve komutlarını kullanır. Standart ISO G kodlarını desteklese de, bazı işlevler farklı komutlarla gerçekleştirilir.
- G14: Siemens’te G14 genellikle tanımlı değildir.
- Polar Koordinat Aktivasyonu:
G16veya daha yaygın olarakPOLARONkomutu kullanılır. Aktif düzlemdeki (örn. G17 XY düzlemi) ilk eksen yarıçapı (RP), ikinci eksen açıyı (AP) temsil eder.POLARON(merkez_X, merkez_Y)şeklinde merkez tanımlaması da yapılabilir. - Polar Koordinat İptali:
G15veya daha yaygın olarakPOLAROFkomutu kullanılır. - Polar Koordinat Tanımlaması (Tek Satır):
X=POL(yarıçap, açı)veyaY=POL(yarıçap, açı)gibi ifadelerle tek satırda polar koordinat tanımlaması yapılabilir. - Siemens’te G14 yerine polar koordinat modunu yönetmek için
POLARONvePOLAROFkomutlarının kullanılması standart yaklaşımdır.
Heidenhain (TNC): Klartext ve ISO Modunda Polar Koordinatlar (POL/CC)
- Heidenhain: Heidenhain kontrol üniteleri, “Klartext” adı verilen diyalog tabanlı, anlaşılır bir programlama diliyle öne çıkar. ISO G kodu modu da desteklenir, ancak Klartext daha yaygındır.
- G14 (ISO Modu): Heidenhain’ın ISO modunda G14’ün nasıl yorumlandığı modele bağlıdır, ancak genellikle tanımlı değildir veya özel bir fonksiyondur.
- Klartext’te Polar Koordinatlar: Polar koordinat tanımlaması
POLanahtar kelimesi ile yapılır. Örneğin,L X POL[Radius] Y POL[Angle]şeklinde bir satır yazılabilir. Polar koordinat merkeziCC(Koordinat Merkezi) komutu ile tanımlanır. - Klartext’te Polar Koordinat Modu: Kalıcı bir polar mod yerine, genellikle koordinatlar girilirken
POLön eki kullanılır. Standart Kartezyen koordinatlara dönmek için özel bir iptal komutuna (G15 veya POLAROF gibi) ihtiyaç duyulmaz, bir sonraki satırda Kartezyen değerler girilmesi yeterlidir.CCkomutu ile tanımlanan merkez noktası, yeni birCCkomutu veya program sonuna kadar geçerli kalır. - Heidenhain’da G14’ün bir karşılığı bulunmamakta, polar koordinatlar farklı bir mantıkla (
POL,CC) yönetilmektedir.
Mitsubishi: Fanuc Benzerliği ve G14/G15/G16
- Mitsubishi: Mitsubishi kontrol üniteleri de genellikle Fanuc ile yüksek uyumluluk gösterir.
- G16: Polar Koordinat Modu AÇIK.
- G15: Polar Koordinat Modu KAPALI (İptal).
- G14: Fanuc’a benzer şekilde, genellikle tanımsızdır veya makine üreticisi tarafından özel bir fonksiyona atanmıştır. Kullanmadan önce mutlaka kılavuz kontrol edilmelidir.
Mazak (Mazatrol): EIA/ISO Modunda G14 ve Mazatrol Alternatifleri
- Mazak: Mazak tezgahları, kullanıcı dostu diyalog bazlı programlama sistemi olan Mazatrol ile bilinir. Ancak aynı zamanda standart G kodlarını (EIA/ISO modu) da desteklerler.
- EIA/ISO Modunda G14: Mazak’ın EIA/ISO modunda G14’ün davranışı genellikle Fanuc uyumludur. Yani, çoğunlukla tanımsızdır veya özel bir işleve sahiptir. G15/G16 polar koordinat kontrolü için kullanılır.
- Mazatrol Programlama: Mazatrol’ün kendi diyalog yapısı içinde polar koordinatlarla çalışmak için özel menüler ve tanımlama yöntemleri bulunur. Örneğin, delik delme (drilling) ünitelerinde “Polar Koordinat” veya “Pitch Circle” gibi seçeneklerle dairesel konumlandırma kolayca yapılabilir. Bu durumda G14/G15/G16 gibi kodlara doğrudan ihtiyaç duyulmaz.
Diğer Kontrol Üniteleri: Genel Yaklaşımlar
Fadal, Okuma, Brother gibi diğer kontrol ünitelerinde de G14’ün durumu benzerdir. Genellikle tanımsızdır veya özel bir fonksiyona ayrılmıştır. Polar koordinat kontrolü çoğunlukla G15 (İptal) ve G16 (Aktif) komutları ile yapılır. Her zaman olduğu gibi, en güvenilir bilgi kaynağı ilgili kontrol ünitesinin ve makinenin üretici dokümantasyonudur.
G14 (ve İlişkili Polar Koordinat Komutları) Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler 
G14 veya onunla ilişkili polar koordinat komutlarını (G13, G15, G16, POLARON, POLAROF, POL, CC vb.) kullanırken aşağıdaki noktalara dikkat etmek önemlidir:
- Doğru Komut Seçimi: G14’ün belirsiz doğası nedeniyle, polar koordinatları iptal etmek için G15 (Fanuc, Haas, Mitsubishi, Mazak EIA/ISO), POLAROF (Siemens) veya Kartezyen koordinat girişi (Heidenhain Klartext) gibi standart ve belgelenmiş komutları tercih edin. G14’ü yalnızca makine kılavuzunda açıkça tanımlanmış bir işlevi varsa kullanın.
- Modality Durumu:
G15veG16(ve Siemens’tekiPOLARON/POLAROF) modal komutlardır. Yani, bir kez programlandıklarında, başka bir komutla (G15 ile G16, G16 ile G15) iptal edilene veya program sonuna/resete kadar geçerli kalırlar.G13genellikle non-modal (tek blokta etkili) veya özel bir döngü olarak çalışır.G14’ün modal olup olmadığı, eğer tanımlıysa, kontrol ünitesine ve atandığı işleve göre değişir.
- Parametre Ayarları: Polar koordinatların nasıl yorumlanacağı (X=yarıçap, Y=açı mı yoksa tam tersi mi?), açının mutlak mı yoksa artımsal mı olduğu gibi detaylar kontrol ünitesi parametreleri ile ayarlanabilir. Programlamadan önce bu parametrelerin doğru yapılandırıldığından emin olun.
- Merkez Noktası Tanımı: Polar koordinatlar her zaman bir merkez noktasına göre tanımlanır. G16 modunda bu merkez genellikle mevcut takım konumudur veya G54-G59 gibi iş parçası sıfır noktasıdır. Siemens’te
POLARON(X,Y)ile veya Heidenhain’daCCkomutu ile merkez noktası ayrıca tanımlanabilir. Doğru merkezin kullanıldığından emin olun. - Düzlem Seçimi: Polar koordinatlar genellikle aktif olan düzleme (G17: XY, G18: ZX, G19: YZ) göre çalışır. Doğru düzlemin seçili olduğundan (genellikle G17) emin olun.
- Programlamada Güvenlik ve Test Adımları: Özellikle polar koordinatlarla çalışırken veya belirsiz bir G14 komutunu denerken, programı önce simülasyonda veya boşta çalıştırarak (dry run) test edin. Beklenmedik hareketleri önlemek için dikkatli olun. Polar koordinat modu aktifken yapılan doğrusal (G01) veya dairesel (G02/G03) hareketlerin takım yolunu dikkatlice kontrol edin.
Uygulama Örnekleri (Fanuc/Haas, Siemens, Heidenhain) 
Aşağıda, G14’ün doğrudan kullanımı yerine, onunla ilişkili ve daha yaygın olan polar koordinat komutlarının kullanıldığı, farklı kontrol üniteleri için hazırlanmış daha karmaşık program örnekleri verilmiştir. Bu örnekler, polar koordinatların pratik uygulamasını ve iptal edilmesini göstermektedir.
(Not: Bu örnekler genel bir anlayış sağlamak amacıyla basitleştirilmiştir. Gerçek uygulamalarda takım bilgileri, devir/ilerleme hızları, soğutma sıvısı komutları, güvenlik satırları ve diğer detaylar eksiksiz olarak yer almalıdır. Koordinat değerleri temsilidir.)
Örnek 1: Fanuc/Haas - İşleme Merkezi - Ø100mm Çapında 6 Adet Delik Delme (G16/G15 Kullanımı)
O0001 (POLAR DELIK DELME - FANUC/HAAS);
N10 G90 G80 G40 G49 G17; (Güvenlik Satırı: Mutlak mod, döngü iptal, takım yarıçap telafisi iptal, takım boyu telafisi iptal, XY düzlemi seçimi)
N20 T1 M06; (Takım 1 çağır)
N30 G54 S1500 M03; (İş parçası sıfırı seç, iş mili 1500 dev/dak CW)
N40 G00 X0 Y0; (Delik dairesi merkezine hızlı hareket)
N50 G43 H1 Z50.0; (Takım boyu telafisi aktif, Z ekseninde güvenli mesafeye gel)
N60 M08; (Soğutma sıvısı AÇIK)
N70 G16; (Polar Koordinat Modu AKTİF)
N80 G99 G81 X50.0 Y0.0 R5.0 Z-10.0 F200; (İlk delik: Yarıçap X=50, Açı Y=0, R seviyesi Z=5, Delik derinliği Z=-10, İlerleme 200 mm/dak, R seviyesine geri çekil)
N90 Y60.0; (İkinci delik: Açı Y=60, diğer parametreler aynı)
N100 Y120.0; (Üçüncü delik: Açı Y=120)
N110 Y180.0; (Dördüncü delik: Açı Y=180)
N120 Y240.0; (Beşinci delik: Açı Y=240)
N130 Y300.0; (Altıncı delik: Açı Y=300)
N140 G80; (Delik delme döngüsü İPTAL)
N150 G15; (Polar Koordinat Modu İPTAL - Kartezyen moda dönüş)
N160 G00 Z50.0; (Güvenli Z mesafesine çık)
N170 M09; (Soğutma sıvısı KAPALI)
N180 G91 G28 Z0; (Referans noktasına gönder - Z ekseni)
N190 G91 G28 X0 Y0; (Referans noktasına gönder - X ve Y eksenleri)
N200 M30; (Program sonu ve reset)
(Bu örnekte G14 kullanılmamıştır, çünkü Fanuc/Haas’ta polar koordinat iptali için standart komut G15’tir.)
Örnek 2: Siemens - İşleme Merkezi - Ø100mm Çapında 6 Adet Delik Delme (POLARON/POLAROF Kullanımı)
; SIEMENS POLAR DELIK DELME ORNEGI
WORKPIECE(,"",,"BOX",110,110,20,-5,-5,-15) ; İş parçası tanımı (opsiyonel)
T="DRILL_10MM" ; Takım adı tanımlama
M6 ; Takım değiştir
G54 S1500 M3 D1 ; İş parçası sıfırı, devir, iş mili AÇIK, Takım telafisi D1
G0 G90 X0 Y0 ; Merkeze hızlı hareket (Kartezyen)
G0 Z50 ; Güvenli Z mesafesi
M8 ; Soğutma sıvısı AÇIK
POLARON X0 Y0 ; Polar koordinatları X0, Y0 merkezine göre AÇIK
; Alternatif: POLARON ; (Mevcut konumu merkez alır)
; Delik Delme Döngüsü (CYCLE81 veya G81 ile)
CYCLE81(5, 0, -10, , , 200) ; R düzlemi=5, Güvenlik mesafesi=0, Derinlik=-10, Bekleme=yok, İlerleme=200
L X=POL(50, 0) ; İlk delik konumu (Yarıçap=50, Açı=0) - Siemens'te L ile pozisyonlama
L X=POL(50, 60) ; İkinci delik konumu (Yarıçap=50, Açı=60)
L X=POL(50, 120) ; Üçüncü delik konumu
L X=POL(50, 180) ; Dördüncü delik konumu
L X=POL(50, 240) ; Beşinci delik konumu
L X=POL(50, 300) ; Altıncı delik konumu
MCALL ; Döngüdeki tüm pozisyonları işle
G80 ; Döngü iptali (CYCLE81 için gerekli değilse de alışkanlık olarak yazılabilir)
POLAROF ; Polar Koordinat Modu KAPALI (Kartezyen'e dönüş)
G0 Z50 ; Güvenli Z
M9 ; Soğutma sıvısı KAPALI
G0 G91 G53 Z0 ; Makine referansına git (Z)
G0 G91 G53 X0 Y0 ; Makine referansına git (X,Y)
M30 ; Program sonu
(Siemens’te G14’ün karşılığı yoktur, POLARON ve POLAROF kullanılır.)
Örnek 3: Heidenhain - İşleme Merkezi - Polar Koordinatlarla Kontur İşleme ve Kartezyen’e Dönüş
0 BEGIN PGM POLAR_KONTUR MM
1 BLK FORM 0.1 Z X-50 Y-50 Z-20 ; Kütük tanımı
2 BLK FORM 0.2 X+50 Y+50 Z+0
3 TOOL CALL 1 Z S1800 ; Takım 1 çağır, devir 1800
4 M3 ; İş mili AÇIK
5 L Z+100 R0 FMAX M8 ; Güvenli Z, Soğutma AÇIK
6 CC X+0 Y+0 ; Polar koordinat merkezini X0 Y0 olarak tanımla
7 L X+50 Y+0 R0 FMAX ; Başlangıç noktasına git (Kartezyen)
8 L Z+2 R0 FMAX ; Yaklaşma
9 L Z-5 RL F250 ; Dalma (Takım yarıçap telafisi RL aktif)
10 LP PR+40 PA+0 F500 ; Polar Doğrusal hareket: Yarıçap=40, Açı=0
11 LC PR+40 PA+90 RR ; Polar Dairesel hareket (Saat yönü tersi): Yarıçap=40, Açı=90'a kadar (Telafi RR)
12 LP PR+20 PA+90 ; Polar Doğrusal hareket: Yarıçap=20, Açı=90
13 LC PR+20 PA+180 RR ; Polar Dairesel hareket: Yarıçap=20, Açı=180'e kadar
14 LP PR+40 PA+180 ; Polar Doğrusal hareket: Yarıçap=40, Açı=180
15 LC PR+40 PA+270 RR ; Polar Dairesel hareket: Yarıçap=40, Açı=270'e kadar
16 LP PR+20 PA+270 ; Polar Doğrusal hareket: Yarıçap=20, Açı=270
17 LC PR+20 PA+360 RR ; Polar Dairesel hareket: Yarıçap=20, Açı=360 (0)'a kadar
18 L X+50 Y+0 R0 ; Başlangıç noktasına Kartezyen hareket (Telafi iptal R0)
19 L Z+100 R0 FMAX M9 ; Güvenli Z, Soğutma KAPALI
20 M30 ; Program sonu
21 END PGM POLAR_KONTUR MM
(Heidenhain Klartext’te G14 veya G15/G16 gibi modal polar komutlar yerine, hareket komutlarında LP (Linear Polar) / LC (Circular Polar) veya koordinat girişinde POL ön eki ve merkez için CC kullanılır. Kartezyen’e dönmek için özel bir iptal komutu gerekmez, doğrudan Kartezyen koordinat (L X... Y...) yazılır.)
Sonuç ve Öneriler
Görüldüğü üzere, G14 komutu CNC programlamada standart ve evrensel bir işleve sahip değildir. Anlamı ve kullanımı büyük ölçüde kullanılan kontrol ünitesine, makine modeline ve üretici tanımlamalarına bağlıdır. Çoğu durumda tanımsızdır veya çift ayna seçimi gibi özel makine fonksiyonlarına atanmıştır. Polar koordinat programlama ve iptali için genellikle G16/G15 (Fanuc, Haas, Mitsubishi), POLARON/POLAROF (Siemens) veya Klartext’te POL/CC (Heidenhain) gibi daha standart ve iyi belgelenmiş yöntemler kullanılır.
Yeni Başlayanlar İçin Öneri: G14 komutunu görmezden gelerek işe başlayın. Polar koordinatlara ihtiyaç duyduğunuzda, kontrol ünitenizin kılavuzunda belirtilen standart komutları (G16/G15 veya eşdeğerleri) öğrenin ve kullanın.
Deneyimli Kullanıcılar İçin Öneri: Eğer çalıştığınız spesifik bir makinede G14’ün özel bir işlevi olduğunu biliyorsanız (makine kılavuzunda belirtildiği gibi), o zaman kullanın. Ancak genel amaçlı programlar yazarken veya farklı makineler arasında taşınabilirlik hedeflerken G14’ten kaçınmak ve standart komutları tercih etmek daha güvenli bir yaklaşımdır.
Her zaman makine ve kontrol ünitesi üreticisinin sağladığı programlama kılavuzlarını birincil referans kaynağınız olarak kabul edin. Şüpheye düştüğünüzde veya belirsiz bir komutla karşılaştığınızda, dokümantasyonu kontrol etmek, olası çarpışmaları, program hatalarını ve zaman kaybını önlemenin en iyi yoludur. CNC programlama, sürekli öğrenme ve detaylara dikkat gerektiren bir süreçtir. Standartları bilmek kadar, çalıştığınız ekipmanın özel yeteneklerini ve sınırlamalarını anlamak da ustalığın anahtarıdır.